21 НОЕМВРИ: На денешен ден:
1870 година е роден Ефрем Чучков, нарекуван Чучето, Чучката и Симеон, бугарски револуционер, војвода на Внатрешната македоно-одринска револуционерна организација.
Ефрем Чучков е роден на 21 ноември 1870 година во Штип, тогаш во Отоманската империја. Учи во Штип, Скопје и во Солунската бугарска гимназија. По завршувањето на средното образование, тој учителствува во Ново Село, а потоа, заедно со Гоце Делчев, учи во Военото училиште во Софија. Потоа повторно заедно со него го напушта училиштето.
Завршува педагошко училиште во Казанлак 1896 година и учителствува неколку години во Пехчево и Мелник, каде развива и организациона дејност на ВМОРО. По избувнувањето на Виничката афера во ноември 1897 година, мреминува во нелегалност и се префрла во Бугарија. Во април 1898 година, тој се префрла во Македонија како војвода на чета и по успешното завршување на своите задачи тој се повлекува во Бугарија во јуни истата година. Тој е еден од првите организатори на револуционерната мрежа на ВМРО во Штипско, заедно со Тодор Лазаров и Мише Развигоров.
За кратко, во 1902 година бил пунктов началник на ВМРО во Ќустендил. На 2 јануари 1905 година над село Кнежево, Кратовско, се одржува конгрес на скопскиот револуционерен округ. За членови на окружното раководство на Скопскиот реон се избрани Даме Груев, Ефрем Чучков, Крстјо Б’лгаријата, Мише Развигоров и Атанас Бабата. По смртта на Мише Развигоров во март 1907 година Ефрем Чучков заедно со Тодор Александров се окружни началници на Скопскиот револуционерен округ.
На Ќустендилската конгрес од 1908 година Ефрем Чучков е избран за дополнителен член на ЦК на ВМОРО заедно со Петко Пенчев, Павел Христов, Петар Ацев, Аргир Манасиев и Стамат Икономов.
Во балканската војна командува со одредот # 35, кој го ослободува Кочани. Заедно со четите на Славчо Абазов и Георги Гочев го заземаат кратовското село Бреза и го предаваат на Србите. При Штип четата на Чучков очаровам над 150 отстапи турски војници и демолираа Турците кај Султан тепе. Во Штип четата на Чучков симулира пред српските власти дека во градот влегле бугарски војници, за да може тој да остане во бугарската окупациска зона. Во 1917 година тој го потпишува Мемоарот на бугари од Македонија од 27 декември 1917 година.
По Првата светска војна Ѓорче Петров му уредува пост во Комисијата за бегалци, која се противи на возобновената ВМРО. Чучков меѓутоа, се зближува со Тодор Александров и активно учествува во возобновувањето на ВМРО. Станува војвода на чета во Малешевско и Царевоселско, а во тоа време негов четник е и Дончо Христов. Чучков е втора авторитетна фихура во обновената организација после нејзиниот лидер Александров. Во 1922 година, четата на Чауков се бори 7 пати со српски единици во Малешевско и Кочанско.
Тешко болен, Чучков умира во Софија на 1 октомври 1923 година.
1 НОЕМВРИ: На денешен ден:
1862 година во Цариград умира Димитар Миладинов (1810 – 1862), преродбенски просветител и книжевник, борец за национална независност. Два дена претходно, неговиот брат Константин умрел во истиот цариградски затвор. Димитар Миладинов е роден во 1810 година во градот Струга. Послушник е во манастирот „Св. Наум „. Во 1829 година учи во грчко училиште во Охрид. Во периодот од 1830 до 1832 година работел како учител во Охрид, а потоа го продолжил своето образование во средното училиште во Јанина (1833-1836). Помеѓу 1836 и 1839 година повторно учел во Охрид, но бил принуден од грчкиот епископ да го напушти училиштето. Предава во училиштата во Струга (1839 – 1840), Кукуш (1840 – 1842), во грчко училиште во Битола (до 1855). За време на Кримската војна (1853 – 1856), тој отпатувал за Босна и Херцеговина. Во 1836 година, како наставник во Прилеп, успеал да го воведе изучувањето на бугарски јазик во грчко училиште. Поради својата патриотска активност, тој бил прогонуван од грчкото свештенство. Учителствува во Кукуш (1857 – 1859), Струга (1859), Охрид (1860 – 1861), ја продолжува борбата за рамноправност на Бугарите и нивната култура. Обнародува дописки во Цариградскиот вестник, ги обиколува македонските села и градови за да се собере помош за доизградувањ на бугарскиот храм „Св. Стефан „во Цариград. Тој бил уапсен од страна на турските власти на 16 февруари 1861 година. Лежи во затворите во Охрид, Битола, Солун, Цариград. Починал во цариградскиот затвор, најверојатно од тифус (има сомнежи дека бил отруен заедно со неговиот брат Константин). Меѓу најголемите заслуги на Димитар Миладинов е собирањето и издавањето на збирка автентични бугарски народни песни од Македонија под насловот „Български народни песни“ (јуни 1861 година, Загреб, заедно со неговиот брат Константин Миладинов).
19 ОКТОМВРИ: На денешен ден: (ПЕСНА ЗА КАПЕТАН БАРДАРОВ)
1917 година загинува Христо Бардаров. Христо Бардаров е роден на 17 март 1890 година во Разград. Командува со 2-ра митралезна чета на 19-ти пешадиски шуменски полк. Во Првата светска војна неговиот полк 3 години го заштитува Охрид од позииците на Мокра планина, каде и загинува на 19 октомври 1917 година. На 20 октомври 1917 година бил постхумно произведен во чин мајор. Пренесен е и е погребан во дворот на црквата „Свети Ѓеогри“ во Струга, каде постојано се палени свеќи во негов спомен. Властите на комунистичка Југославија го уништуваат неговиот споменик после 1944 година.
Здружението на македонските бугари „Хоризонти“, поставува на 19 октомври 2004 година, паметна плоча на Христо Бардаров плод во неговиот роден град Разград.
Христо Бардаров е братучед на полковник Христо Бардаров, аѓутант на цар Борис III.
Споменот за Христо Бардаров сеуште е жив во Охрид и Струга, каде и до денес се пее народната песна посветена за капетанот од бугарската армија.
Во продукција на граѓанскиот комитет БМОРК-Илинден-Преображение ( основан по иницијатива на Бугарскиот Културен Клуб-Скопје (БККС) по повод 110 години од Илинденското востание и 120 години од основањето на БМОРК) во студио 1 на БНР е снимана народната песна за Капетан Бардаров.
Песната за капетан Христо Бардаров во целост може да jа слушнете тука.
14 Октомври: На денешен ден:
На Каменскиот мост во Скопје, српскиот престолонаследник (иден крал) и водач на српската војска, Александар Караѓорѓевиќ, е пречекан со цвеќиња од деца во градот. Меѓу нив е и 7-годишната Васка Зојчева. На неговото прашање: „Па шта си ти?“ („Што си ти?“), Детето одговара „Бугарка!“ . Шокиран од одговорот, идниот српски крал и удира шлаканицата на малото девоjче …
Негативните реакции од оваа постапка во светот го тера Александар Караѓорѓевиќ, веќе како крал на Кралството на СХС, да продолжи да се интересира од семејство Зојчеви. Српската легација во Софија во 1920 и 1921 го бара Данаил Зојчев (таткото на Васка Зојчева) за да му го предложи следново: да му бидат предложени еден милион тогашни левово, за да соопшти јавно дека е измислица тврдењето дека принцот и удрил шлаканица на девојчето. Даниел е поканет во амбасадата, но тој одбива да отиде и да земе поткуп. Кралот Александар дури и по многу години не престанува да се интересира што се случило со девојчето, каде се наоѓа и.т.н.
Во израз на незадоволство од настанот се вклучува и големиот бугарски поет Иван Вазов и во емоционален изблик на чувства ја пишува стихотворбата ʺПа шта си ти?ʺ:
„Па шта си ти?“ – такъв въпрос задава
във твоя дом безочлив чужденец.
„Па шта си ти?“ – с такваз псувня смущава
душата ти некакен пришълец;
„Па шта си ти?“ – туй питане навред –
при Дрин, при Шар, при Вардар, Преспа драга
о, бъларино, сърбин ти полага
и чака с начумерен лик ответ.
Но ти пази се, прав ответ не давай.
Кажи се португалец кюрд, сириец,
лапонец, негър, циганин, индиец –
но българин се само не признавай.
Че тоз грях смъртен прошка там не знай:
влече позор, побой затвор, изгнанье –
невидени при прежните тирани.
Скрий, че си българин в най-българския край;
че си потомък Самуилов, на Атонский
Паисий внук; скрий на коя си майка син,
на кой язик пей мътний Вардар, синий Дрин,
и езерата и горите македонски!
Не споменувай Лозеград,
Люлебургас, ни Булаир ужасни:
ти би разбудил подозрения опасни,
че на героите техни може да си брат.
Мълчи! А вместо тебе всеки дол, пътека,
дъбрава, езеро, река, рид, планина
ще викат с глас през всички времена:
„Тук българи са, българи от памтивека!“