Да има европско натпреварување во политичка патетика, Александар Вучиќ ќе беше прв. Нема нешто што тој не направи во последните месеци во врска со усвојувањето на Резолуцијата на ОН за геноцидот во Сребреница (официјално: Меѓународен ден на сеќавање и комеморација на геноцидот во Сребреница во 1995 година). Кумуваше, молеше, леташе во Њујорк, зборуваше, кукаше и на крај во стил на фудбалски љубител се завитка во српското знаме.
Тешко е да се избројат изјавите на Вучиќ и неговите послушници. Во врска со неговото одење на Генералното собрание на ОН, тој рече: „Ќе одам во Њујорк затоа што некој треба да им даде одговор на оние кои сакаат да ја обвинат Србија дека е геноцидна нација“. Потоа: „Ќе се бориме, знам колку е голема силата што ни се заканува, колку се големи и силни, но сигурен сум дека ќе дадеме се од себе“.
Но, ништо не помогна – резолуцијата беше усвоена. За необврзувачката резолуција гласаа 84 од 193 земји-членки на ОН, 19 беа против, а 68 беа воздржани.
Вучиќ е тој што ги поврзува Србија и Србите со Резолуцијата
Вучиќ, а исто така и српските „независни медиуми“, исходот од седницата на Генералното собрание го претставија како голема морална победа, набројувајќи ги оние што беа воздржани и оние кои беа против – истовремено заборавајќи да кажат дека според правила на ОН, воздржаните, едноставно не се бројат. Имаше воздржани од различни причини, на пример Обединетите Арапски Емирати беа воздржани, иако нивниот претставник рече дека во Сребреница се случил геноцид.
По гласањето, Вучиќ кажа: „Луѓето кои сакаа да го стигматизираат српскиот народ не успеаја и никогаш нема да успеат“. Тоа предизвика на X многу приказни за чудниот обичај да се слават изгубени битки, но тоа не е најважното.
Знаете ли кој за сето тоа ги стигматизира Србија и српскиот народ? Токму Александар Вучиќ! Она што повеќето српски медиуми не го објавуваат е целосниот текст на Резолуцијата.
Знаете ли колку пати е спомната Србија во таа Резолуција? Ниту еднаш. Знаете ли колку пати се споменуваат Србите како народ во таа Резолуција? Ниту еднаш. Дали знаете колку пати во таа Резолуција се споменува националната припадност на било кој поединец? Ниту еднаш. Се споменуваат три презимиња – на осудените воени злосторници – Крстиќ, Младиќ и Караџиќ, но не се споменува ниту нивната национална припадност ниту државјанство.
Единствениот докажан геноцид во војните на територијата на поранешна Југославија
Текстот се повикува на пресудата на Меѓународниот суд на правдата од 26 февруари 2007 година, со која Судот утврди дека делата извршени во Сребреница претставуваат акти на геноцид. Сребреница е единствениот случај на геноцид во целата серија војни на територијата на поранешна Југославија. Во случај на геноцид, неопходно е да се докаже намерата да се уништи дел или цела една од четирите заштитени групи: национални, етнички, верски или расни групи.
Убиството, дури и на група поединци, автоматски не претставува автоматски геноцид, а треба да се докаже постоењето на намера за уништување, што е правно доста тешко. Во случајот со Сребреница геноцидот е докажан. Во резолуцијата на ОН се наведува дека во Сребреница „најмалку 8.372 животи се изгубени, илјадници се раселени, а семејствата и заедниците се уништени“.
За геноцид се осудени поединци, не држава или народ
Осудените за кривичното дело геноцид имаат свое име и презиме. Не е осиден ниту народ, ниту држава. Во резолуцијата, меѓу останатото, се наведува дека Генералното собрание:
„1. Одлучува да го прогласи 11 јули за Меѓународен ден на сеќавање и комеморација на геноцидот во Сребреница во 1995 година, кој ќе се слави секоја година.
2. Безрезервно го осудува секое негирање на геноцидот во Сребреница како историски настан и ги повикува земјите-членки да ги зачуваат утврдените факти, вклучително и преку нивните образовни системи преку развивање соодветни програми, исто така, како знак на сеќавање, за да се спречи негирањето и искривувањето и појава на геноцид во иднина.
3. Исто така, безрезервно ги осудува дејствијата кои ги глорифицираат осудените за воени злосторства, злосторства против човештвото и геноцид од меѓународните судови, вклучително и одговорните за геноцидот во Сребреница“.
Резолуцијата не е против Србија. Резолуцијата не е ниту против Србите. Освен тоа, во самата Резолуција изрично се наведува „дека кривичната одговорност според меѓународното право за кривичното дело геноцид е индивидуализирана и не може да се припише на која било етничка, верска или друга група или заедница како целина“. Но, Резолуцијата е јасна – воените злосторници не можат да добиваат улици и да бидат славени. Резолуцијата претставува траен потсететник дека во Сребреница се случи страшно злосторство, злосторство извршено од конкретни луѓе.
Тоа е тоа што многу му пречи на Вучиќ. Вучиќ е човек од таа ера и еден од поттикнувачите и спроведувачите на големосрпската политика, политика која донесе толку илјадници мртви и толку многу несреќи на територијата на поранешна Југославија. Со својата политика унесреќи многу луѓе, меѓу кои секако и Србија и Србите.
Биографија на европеизираниот четник
Да се потсетиме. Александар Вучиќ е роден 1970 година. Тој стана член на Српската радикална партија во 1993 година, кога беше избран за пратеник во Собранието на Србија. Станува збор за партијата на четничкиот војвода Воислав Шешељ, поврзана со паравоената единица „Бели орли“. Младиот Вучиќ се искачи на скалата на моќ и влијание во 1995 година, кога стана генерален секретар на партијата.
Истата 1995 година, во март, Вучиќ ја посети тогаш окупираната Глина, каде што се „прослави“ со говор кој беше уредно снимен. Тој на насобраните им вети дека српска Краина и Глина никогаш нема да бидат Хрватска и дека усташка власт никогаш повеќе нема да може да дојде таму.
Камерите на РТС го снимија говорот на младиот Вучиќ во Собранието на Југославија во 1995 година: „Убијте еден Србин, ние ќе убиеме сто муслимани! Па вие бомбардирајте, убијте еден Србин, ние ќе убиеме сто муслимани“, се закани Александар Вучиќ за нападите на НАТО на српските позиции во Босна и Херцеговина. Тие реченици ги изговори на 20 јули 1995 година, веднаш по геноцидот во Сребреница.
Пред неколку години се појави видео на Александар Вучиќ од 1995 година, на српските позиции над Сараево. Шешељ дојде да ги посети српските паравоени формации, на видеото јасно се гледа дека Вучиќ е вооружен исто како и другите војници на позициите над обележаното Сараево.
Во март 1998 година е избран за министер за информации во тогашната српска влада, сè уште во времето на Милошевиќ. Тој накратко се повлече од политиката во 2008 година, по разделбата меѓу Шешељ и Николиќ, но набрзо се врати во политиката и стана политички владетел на Србија кој контролира сè, вклучително и медиумите. Политички се обидува да се претстави како умерен, а барем според неговите зборови го избира европскиот пат на Србија.
Резолуцијата премногу го потсетува Вучиќ на неговата срамна улога во 90-тите
Токму формулацијата на Резолуцијата која го нагласува сеќавањето на ужасите што се случуваа и која го индивидуализира злосторството е она што Вучиќ не сака да го слушне. Тоа го потсетува на периодот во кој каде и да одеше го подбуцнуваше народот и креваше тензии и спроведуваше политики кои донесоа толку многу зло. Политика која на крајот ја направи Србија ирелевантна, полуизолирана земја на Балканот. Србија, која на крајот изгуби дел од својата територија токму поради политиките што ги спроведуваа Вучиќ и други како него.
Секако, некои ќе речат дека Вучиќ не пукал во никого, само зборувал и се покажувал со оружје. Но, ако гледаме така, ниту Хитлер не пукал директно во никого. Освен последната епизода, во бункерот.
Вучиќ е политичко зло останато од 90-тите
Вучиќ е политичко зло останато од 90-тите, човек подготвен на се за да ја одржи власта, подготвен да ги жртвува Србија и Србите за своето политичко преживување. Измиен Европеец, од кого одвреме-навреме излегува ликот на „малиот од пиво“ четнички војвода Шешељ (според познатата монтажа каде Вучиќ им носи гајба пиво на своите политички ментори Воислав Шешељ и Томислав Николиќ).
Токму Вучиќ, со помош на Додик и уште неколку слични на него, директно ги поврзува Србија како држава и Србите како народ со оваа Резолуција – чин кој јасно и експлицитно кажува една многу важна работа. Одговорноста, вклучително и одговорноста за геноцид во војна, е индивидуална, лична, а не колективна. Затоа оригиналниот текст на Резолуцијата нема да го најдете на порталите и медиумите кои се пријателски настроени кон Вучиќ, ќе ги најдете само неговите толкувања дека тоа е уште еден напад врз Србија и Србите, што не е точно. Текстот на Резолуцијата го приложуваме кон овој напис.
Покажавме како се бори за Србија“, изјави Вучиќ по гласањето во ОН. Што, се разбира, исто така не е точно. Вучиќ е само еден четник кој остана од 90-тите, човек кој со својата политичка работа, со зборовите и со своите подбуцнувања им нанесе многу штета на сите на овие простори. И кој се бори само за себе.
Текстот на Резолуцијата
Обединети нации
Генералното собрание
20 мај 2024 година
Седумдесет и осмата сесија
Точка 14 на дневен ред
Култура на мирот
Албанија, Австралија, Австрија, Бангладеш, Белгија, Босна и Херцеговина, Бугарија, Канада, Чиле, Хрватска, Данска, Естонија, Финска, Франција, Германија, Исланд, Ирска, Италија, Јордан, Лихтенштајн, Литванија, Луксембург, Малезија, Маршалските Острови , Холандија (Кралство), Нов Зеланд, Северна Македонија, Норвешка, Полска, Руанда, Словенија, Шведска, Турција, Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска, Соединетите Американски Држави и Вануату:* ревидирана нацрт-резолуција
Меѓународен ден на сеќавање и комеморација на геноцидот во Сребреница во 1995 година
Генералното собрание,
Водени од Повелбата на Обединетите нации, Универзалната декларација за човекови права и Конвенцијата за спречување и казнување на злосторството геноцид,
повикувајќи се на резолуцијата 819 на Советот за безбедност од 16 април 1993 година за прогласување на Сребреница за безбедна зона, резолуција 827 од мај 25, 1993 година основање на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија („МКТЈ“) и резолуцијата 1966 од 22 декември 2010 година за воспоставување на Меѓународен резидуален механизам за кривични судови,
потсетувајќи се уште на сите пресуди на МКТЈ, а особено на осумте кои содржат пресуди за кривично дело геноцид врз босанските муслимани извршени во Сребреница во 1995 година, особено пресудата на Апелацискиот совет на МКТЈ од 19 април 2004 година (МКТЈ против Крстиќ), Меѓународен преостанат механизам за Апелацискиот совет на кривичните судови , пресуда од 8 јуни 2021 година (МКТЈ против Младиќ), пресудата на Меѓународниот резидуален механизам за Апелациониот совет на кривичните судови од 20 март 2019 година (МКТЈ против Караџиќ и Караџиќ), Меѓународниот суд на правдата (МСП) од 26 февруари 2007 година, со кој се утврди дека актите извршени во Сребреница претставуваат акти на геноцид,
потврдувајќи го своето силно противење на неказнивоста за геноцид, злосторства против човештвото, воени злосторства или други прекршувања на меѓународното хуманитарно право и меѓународното човеково право, и нагласувајќи во оваа контекст на одговорноста на државите да стават крај на неказнивоста и, за таа цел, темелно да ги истражат и гонат, во согласност со нивните релевантни меѓународни правни обврски и нивното домашно право, лицата одговорни за таквите дела, со цел да се избегне нивното повторување и да се бара одржлива мирот, правдата, вистината и помирувањето, кое бара учество на жртвите и преживеаните, како и членовите на нивните семејства е централно,
поздравувајќи го важниот напредок постигнат од страна на меѓународните судови во последните години во однос на борбата против неказнивоста и обезбедувањето одговорност за геноцид, злосторства против човештвото , воени злосторства и други злосторства без преседан извршени преку меѓународниот казнено-правен систем, во оваа смисла го признава посебниот придонес на МКТЈ и ја нагласува важноста на подготвеноста на меѓународната заедница да преземе колективна акција преку Советот за безбедност, во согласност со Повелбата, и од случај до случај дополнително да се обезбеди одговорност за и спречување на геноцидот.
Имајќи ја предвид улогата на специјалните советници на генералниот секретар за спречување на геноцид и одговорноста за заштита; и нагласувајќи ја важноста од редовни брифинзи за кршење на човековите права и меѓународното хуманитарно право, како и за говорот на омраза и поттикнувањето на рано подигање на свеста за потенцијалниот геноцид, исто така,
истакнувајќи дека гонењето на лица одговорни за геноцид и други меѓународни злосторства во националното правосудство системи, вклучувајќи ги Судот на Босна и Херцеговина и МКТЈ, како и Меѓународниот преостанат механизам за кривични судови, останува централен за процесот на национално помирување и градење доверба и враќање и одржување на мирот во Босна и Херцеговина, продолжувајќи да признаваат дека силната регионална соработка меѓу државните обвинителства е од суштинско значење за поттикнување мир, правда, вистина и помирување меѓу земјите во регионот, истакнувајќи дека 2025 година ќе ја одбележи триесетгодишнината од геноцидот во Сребреница, во кој загинаа најмалку 8.372 животи, илјадници раселени , и семејства и заедници уништени:
1. Одлучува да го прогласи 11 јули за Меѓународен ден на сеќавање на геноцидот во Сребреница во 1995 година, кој ќе се слави секоја година;
2. Без резерва го осудува секое негирање на геноцидот во Сребреница како историски настан и ги повикува земјите-членки да ги зачуваат утврдените факти, вклучително и преку нивните образовни системи, преку развивање соодветни програми, исто така како знак на сеќавање, со цел да се спречи негирање и искривување на фактите и појава на геноцид во иднина;
3. Исто така, безрезервно ги осудува дејствијата кои ги величат осудените за воени злосторства, злосторства против човештвото и геноцид од страна на меѓународните судови, вклучително и оние кои се одговорни за геноцидот во Сребреница;
4. Ја нагласува важноста од завршување на процесот на пронаоѓање и идентификување на преостанатите жртви на геноцидот во Сребреница и нивно достоинствено погребување и повикува на продолжување на гонењето на оние сторителите на геноцидот во Сребреница кои допрва треба да се соочат со правдата;
5. Ги повикува сите држави целосно да се придржуваат кон своите обврски од Конвенцијата за спречување и казнување на злосторството геноцид, како што е применливо, и меѓународното обичајно право за спречување и казнување на геноцид со должно почитување на релевантните одлуки на МСП,
6. Бара од генералниот секретар да воспостави информативна програма со наслов „Геноцид во Сребреница и Обединетите нации“, почнувајќи од нејзините активности и подготовки за 30-годишнината во 2025 година, и дополнително бара од генералниот секретар да го привлече вниманието на сите членки наведува кон оваа резолуција, организација на системот на Обединетите нации и граѓанска организација за должна почит,
7. Ги повикува сите земји-членки, организации на системот на Обединетите нации, други меѓународни и регионални организации и граѓанско општество, вклучително и невладини организации, академски институции и други релевантни учесници да го почитуваат Меѓународниот ден, вклучително и специјални комеморации и активности за комеморација и да им се оддаде почит на жртвите на геноцидот во 1995 година во Сребреница, како и соодветно образование и активности за подигање на јавната свест.
Пишува: Горан Војковиќ, преземено од INDEX.HR
Може да jа лаjкнете ФБ страницата на ТАТКОВИНА тука
