Нашите архиереи да не се огледуваат во други престолнини. Православието ги има своите закони и своите канони, но постои една историска правда, која треба да се возобнови.
Одлуката на Бугарската патријаршија во врска со барањата на Македонската православна црква, која беше донесена на седница на Светиот Синод на 27 ноември 2017 година, го поставува почетокот на еден процес.
Пред 104 години, српските и грчките окупатори ги уништија епархиите на Бугарската егзархија во Македонија. Србите ја окупираа Вардарска Македонија за време на Првата балканска војна (1912-1913) и ја објавија за Јужна Србија со „прави“ Срби. Грците ја окупираа Егејска Македонија и ги прогласија Бугарите за „бугарогласни елини“. Потоа ги протераа бугарските епископи, свештеници и учители. Ги затвориле бугарските цркви, училишта и читалишта и ги претворија во српски и грчки.
По една трагедија на Бугарската црква во Македонија има надеж за враќање, но овој процес ќе биде многу тежок, бидејќи ќе биде поврзан со отпор, пред сè на Српската православна црква, но зад неа стои Московската Патријаршија, и најверојатно и на Вселенската патријаршија поради претворените во грчки бугарските цркви во Егејска Македонија.
Крајно време е Бугарската православна црква да пројави самостојност и карактер, особено нејзините главатари на чело со патријархот Неофит, бидејќи отпор ќе има, но правото е на наша страна. Постои историска правда која е нарушена.
Сум ги читал спомените на бугарските митрополити кои биле протерани на најдолен начин од Македонија – врзани и буквално исфрлени од Македонија во слободна Бугарија. Тие доживеале вистинска трагедија затоа што ги изгубиле не само епархиите туку и своето паство. Бугарите биле принудени да се одречат од Егзархијата. Тие биле принудени да поднесат петиција до српскиот крал Петар и грчкиот Константинос дека не се Бугари дека не се егзархисти. Оваа принудена станала со силата на оружјето, со масовни погроми и убиства, грабежи и подметнување пожари. Доволно е да се пукаат иконите на Свети Кирил и Методиј. Првото нешто што им забрануваат српските и грчките окупатори е 11 мај – Денот на Светите библиски просветители. Пукајте на иконите на патроните на Европа !!!
Грците убивале, како што е во случајот со градот Воден, денес Едеса во јужна Македонија, поради тоа што Бугарите на Велигден 1913 година се поздравувале со Христос воскресна. Како да убивале луѓе со некоја друга вера, а не христијани. Времето било многу жестоко.
Денес имаме историски и морален долг да ја прифатиме поддадената рака од Македонија. Нашите архиереи да не се огледуваат во другите престолнини. Православието ги има своите закони и своите канони, но постои историска правда која треба да се возобнови.
Во мојата книга „Бугарскиот крах 1913“ / неодамна излезе нејзиното второ ревидирано издание – бел. ред. / и поконкретно во глава петта „Бугарин да не остане“ ги опишувам активностите на Костурскиот владика Германос Каравангелис / 1903-1907 година /. Тој им плаќал на андартите по три турски лири за отсечена глава, било тоа да е на бугарски комита, било на првенец или учител. И за главата на Лазар Поптрајков дава 50 жолтици и ја поставува во кабинет. На Каравангелис припаѓаат зборовите „бугарин да не остане“. Историјата на чистењето на бугарскиот национален елемент е најтешкото што некогаш сум го пишувал.
Жестоко се однесувале православни со православни. Нешто нечуено и никој не протестира. Каде беше тогаш Руската православна црква? Тогаш тие беа Третиот Рим. Дури рускиот император Николај Втори / 1894-1917 година / бил против нашето национално обединување и ги поддржувал србите и индиректно грците. Тој не се објавил против тоа истребување на православните Бугари и православната Руската црква е застанала на страната на Српската и Грчката. РПЦ има грев и знам дека ќе се спротивстави, но треба да ги потсетиме на страшното лето во 1913 година.
––––––––
Акад Георги Марков, историчар. Анализата е направена специјално за Агенцијата БГНЕС.
